طرح دعوا از طریق دادگاه حقوقی
در صورتیکه شما قصد طرح دعوای مطالبه وجه چک را دارید میتوانید پس از برگشت زدن چک با مراجعه به دفاتر خدمات قضایی دادخواست خود را تنظیم نموده و خواهان رسیدگی به دعوا باشید. پس از ارجاع پرونده به شعبه ای که معمولا به دعاوی نای از چک رسیدگی میکند قاضی دادگاه طرفین را جهت برگزاری جلسه دعوت مینماید و دفاعیات آنها را استماع میکند.
پس از جلسه رسیدگی قاضی شعبه اقدام به صدور رای می نماید رای صادره ممکن است مطابق با خواسته خواهان صادر گردد که در این صورت علیه خوانده می باشد و یا ممکن است بر خلاف خواسته خواهان صادر شده و به نفع خوانده دعوا باشد، حسب مورد خواهان و یا خوانده دعوا می توانند تجدید نظر خواهی نسبت به رای صادره به عمل آورند همچنین ممکن است خواهان نسبت به بخشی از رای صادره اعتراض نموده و خوانده نیز نسبت به کل رای معترض باشد در این صورت هر دو اعتراض به شعبه تجدید نظر ارجاع و رسیدگی خواهد شد پس از صدور رای در صورتی که خواهان یا خوانده معترض به رای صادره باشند می توانند اعتراض خود را طی لایحه ای باعنوان تجدیدنظرخواهی از دادنامه شماره… از طریق دفاتر خدمات الکترونیک قضایی ثبت بنمایند، دفتر مذکور پس از ثبت دادخواست نسخه ای از مدارک اسکن شده را به همان شعبه بدوی صادرکننده رای ارسال می نماید، مدیر دفتر شعبه صادرکننده با ملاحظه مدارک و در صورتیکه نقصی در دادخواست وجود نداشته باشد به طرف مقابل ابلاغ تبادل لوایح را ارسال می نماید و طرف مقابل اعتراض می تواند ظرف ده روز پاسخ خود را به لایحه اعتراضی تقدیم شعبه بدوی نماید.
شرایط تجدیدنظر از دادنامه دعوای مطالبه وجه چک
برابر با ماده ۳۳۶ قانون آیین دادرسی مدنی آرای دادگاههای عمومی و انقلاب در امور حقوقی قطعی است مگر در مواردی که طبق قانون قابل درخواست تجدید نظر باشد پس باید بدانیم در امور مدنی و حقوقی اصل بر غیر قابل تجدیدنظر بودن دعاوی است و جهت قابلیت تجدید نظر خواهی نیاز به تصریح قانون داریم بر اساس ماده ۳۳۱ قانون مذکور احکام قابل تجدید نظر به شرح ذیل می باشند:
الف) در دعاوی مالی که خواسته یا ارزش آن از سه میلیون ریال متجاوز باشد.
ب) کلیه احکام صادره در دعاوی غیر مالی.
ج) حکم راجع به متفرعات دعوا در صورتی که حکم راجع به اصل دعوا قابل تجدیدنظر باشد.
تبصره: احکام مستند به اقرار در دادگاه یا مستند به رای یک یا چند نفر کارشناس که طرفین کتباً رای آنان را قاطع دعوا قرار داده باشند قابل درخواست تجدید نظر نیست مگر در خصوص صلاحیت دادگاه یا قاضی صادرکننده رای همانطور که مشاهده می فرمایید برابر ماده مذکور در دعاوی مالی ارزش خواسته می بایست بیشتر از ۳۰۰ هزار تومان باشد تا قابلیت تجدید نظر وجود داشته باشد که البته در شرایط فعلی و با توجه به وجود تورم بعید است دعوایی کمتر از مبلغ سه میلیون ریال در دادگاه مطرح شود، لذا میتوان گفت تمام دعاوی مالی قابل تجدید نظر خواهی می باشد در خصوص بند ج نیز لازم به ذکر است در صورتی که حکم اصلی قابل تجدید نظر خواهی باشد یعنی بیش از ۳ میلیون ریال بوده و یا دعوا غیر مالی بوده باشد حکم راجع به متفرعات آن دعوا نیز قابل تجدید نظر می باشد. در خصوص متفرعات دعوا شایان ذکر است برای مثال ممکن است دعوای اصلی همراه با خواسته تامین خواسته یا دستور موقت مطرح گردد و این موارد مورد تایید دادگاه بدوی قرار نگیرد و از آنجایی که به تنهایی نیز قابلیت تجدید نظر خواهی وجود ندارد در صورتی که اصل خواسته و حکم صادره نسبت به آن قابل تجدید نظر خواهی باشد در خصوص دستور موقت و یا تامین خواسته نیز میشود تجدیدنظرخواهی به عمل آورد، همچنین برابر با ماده ۳۳۲ قانون آیین دادرسی مدنی قرارهای قابل تجدیدنظر نیز در صورتی که حکم راجع به اصل دعوا قابل تجدید نظر خواهی باشد به شرح ذیل می باشند:
الف) قرار ابطال دادخواست یا رد دادخواست که از دادگاه صادر شود.
ب) قرار رد دعوا یا عدم استماع دعوا.
ج) قرار سقوط دعوا قرار عدم اهلیت یکی از طرفین دعوا.
در خصوص بند الف قابل ذکر است قرار ابطال یا رد دادخواستی که توسط دفتر دادگاه صادر می شود قابل تجدیدنظرخواهی نمی باشند.
اسقاط حق تجدیدنظر خواهی دعوای مطالبه وجه چک
در این خصوص که طرفین دعوا می توانند حق اعتراض به رای را از خود سلب نمایند یا خیر قابل ذکر است بنابر نظری که سابقاً مورد توجه بوده است اسقاط حق تجدیدنظرخواهی توسط طرفین غیر ممکن بوده لاکن در حال حاضر و مطابق با رویه قضایی اسقاط حق تجدیدنظرخواهی امکان دارد ولی در عین حال برخی از شعب اعتقاد بر این دارند که تا زمانی که حق تجدیدنظرخواهی به وجود نیامده است قابل اسقاط نیست طبق این نظر طرفین یا یکی از آنها می توانند پس از صدور رای و ابلاغ دادنامه به ایشان با حضور در دفتر شعبه به صورت کتبی امکان تجدید نظر خواهی و این حق را از خود سلب نمایند در این خصوص ماده ۳۳۳ قانون آیین دادرسی مدنی مقرر می دارد در صورتی که طرفین دعوا با توافق کتبی حق تجدید نظر خواهی خود را ساقط کرده باشند تجدیدنظرخواهی آنان مسموع نخواهد بود مگر در خصوص صلاحیت دادگاه یا قاضی صادرکننده رای.
در خصوص این ماده قابل ذکر است اول اینکه اسقاط حق تجدیدنظرخواهی حتماً می بایست توسط طرفین دعوا صورت بگیرد و نمی توان این اختیار را به اشخاص ثالث و خارج از دعوا تفویض کرد مگر وکیل دادگستری، در ثانی توافق طرفین حتماً باید به صورت کتبی باشد و توافق شفاهی آنان و استناد به توافق شفاهی در دادگاه مسموع نمی باشد، نکته دیگر این است که در صورتی که طرفین حق تجدیدنظرخواهی خود را اسقاط نموده باشند لاکن پس از صدور رای متوجه شوند قاضی صادرکننده صلاحیت رسیدگی نداشته است و یا دادگاه صادرکننده رای فاقد صلاحیت رسیدگی بوده است می توانند در این موارد تجدید نظر خواهی به عمل آورند.
مهلت تجدیدنظر خواهی از رای صادره در دعوای مطالبه وجه چک
در خصوص مهلت اعتراض به رای صادره در دعوای مطالبه وجه چک شایان ذکر است این مهلت ۲۰ روز از تاریخ ابلاغ رای میباشد قانونا در رای های صادره در انتهای دادنامه مهلت تجدیدنظرخواهی ذکر می گردد اما در صورتی که این اقدام از شعبه صادرکننده رای صورت نگیرد با مراجعه به قانون و مطالعه ماده ۳۳۶ قانون آیین دادرسی مدنی متوجه خواهیم شد مهلت درخواست تجدید نظر اصحاب دعوا برای اشخاص مقیم ایران ۲۰ روز و برای اشخاص مقیم خارج از کشور دو ماه از تاریخ ابلاغ یا انقضای مدت واخواهی می باشد.
باید توجه کرد که مهلت تجدیدنظرخواهی از زمان ابلاغ رای به طرف محاسبه خواهد شد نه از زمان صدور دادنامه ذکر این نکته نیز قابل اهمیت است که بر اساس ماده ۳۳۷ قانون مذکور هرگاه یکی از اشخاصی که حق تجدیدنظرخواهی دارد قبل از اینکه مهلت ۲۰ روزه او تمام شود در صورتی که ورشکسته شده یا محجور و یا فوت شود مهلت تجدید نظر از تاریخ ابلاغ همان حکم صادره یا قرار صادره از شعبه بدوی در مورد شخص ورشکسته به مدیر تصفیه وی و در مورد شخص محجور به قیم او و در مورد شخصی که فوت شده است به وراث و یا قائم مقام یا نماینده قانونی وی شروع می شود. همچنین بر اساس ماده ۳۳۸ قانون مذکور اگر سمت یکی از اشخاص که به عنوان نمایندگی از قبیل ولایت یا قیمومت و یا وسایط در دعوا دخالت داشتهاند قبل از انقضای مدت تجدیدنظرخواهی زایل گردد مهلت تجدید نظر از تاریخ ابلاغ حکم یا قرار صادره به کسی که به این سمت تعیین می شود شروع خواهد شد و اگر زوال این سمت به علت رفع حجر باشد مهلت تجدید نظر از تاریخ ابلاغ حکم یا قرار به شخصی که از او رفع حج شده است شروع می شود.
جهات تجدیدنظر از رای صادره در دعوای مطالبه وجه چک
شخص معترض برای تجدید نظر خواهی از رای صادره باید دلایل قانونی داشته باشد این دلایل نمیتواند به سلیقه ایشان انتخاب شود بلکه در ماده ۳۴۸ قانون آیین دادرسی مدنی احصا شده است مطابق این ماده جهات درخواست تجدید نظر به قرار زیر است:
الف) ادعای عدم اعتبار مستندات دادگاه
ب) ادعای فقدان شرایط قانونی شهادت شهود
ج)ادعای عدم توجه قاضی به دلایل ابرازی
د) ادعای عدم صلاحیت قاضی یا دادگاه صادرکننده رای
ه) ادعای مخالف بودن رای با موازین شرعی و یا مقررات قانونی در تبصره این ماده می خوانیم اگر درخواست تجدیدنظر به استناد یکی از جهات مذکور در این ماده به عمل آمده باشد در صورت وجود جهات دیگر مرجع تجدید نظر به آن جهت هم رسیدگی می نماید همچنین بر اساس ماده ۳۴۹ قانون مذکور باید بدانیم که مرجع تجدید نظر فقط به آن مواردی که مورد تجدیدنظرخواهی است و در مرحله نخستین به آن رسیدگی شده و مورد حکم قرار گرفته رسیدگی مینماید بنابراین باید دقت کرد مواردی را که نسبت به آن اعتراض داریم به خوبی مشخص نموده چرا که دادگاه تنها به همان موارد رسیدگی خواهد کرد و به موضوعات دیگر توجهی نمی نماید.
نحوه رسیدگی به تجدیدنظر خواهی از رای مطالبه وجه چک
دادگاه تجدید نظر پس از دریافت اوراق تجدیدنظرخواهی و اصل پرونده بدوی ابتدا پرونده را به دقت مطالعه نموده و به جهات تجدیدنظرخواهی و صحت این جهات توجه می نماید، در صورتی که جهات مذکور در قانون برای تجدید نظر خواهی وجود نداشته باشد دعوا را رد نموده و همان دادنامه بدوی تایید میشود لاکن در صورتیکه دادگاه تجدید نظر اعتراض به عمل آمده را وارد بداند در امور حقوقی بدون آنکه جلسه رسیدگی تشکیل شود با مطالعه پرونده اقدام به صدور رای می نماید البته این بدان معنا نیست که در امور حقوقی هیچ جلسهای در خصوص تجدیدنظرخواهی تشکیل نشود بلکه این امر به تشخیص قاضی ممکن میباشد. در صورتی که قاضی دادگاه تجدید نظر تشخیص دهد که حضور طرفین و استماع اظهارات آنان جهت رسیدگی و اتخاذ تصمیم لازم می باشد به دفتر شعبه دستور ابلاغ جهت حضور را خواهد داد دفتر مذکور نیز ابلاغیه حضور در جلسه رسیدگی را به طرفین ارسال نموده و در دادگاه پس از حضور طرفین و استماع اظهارات آنها و مطالعه اسناد ارائه شده توسط ایشان دادگاه تجدید نظر اقدام به صدور رای خواهد نمود.
از آنجایی که در مرحله تجدید نظر در بیشتر موارد جلسه رسیدگی تشکیل نمیگردد و دادگاه تنها به لوایح تقدیمی طرفین توجه می نماید داشتن وکیل و تنظیم لوایح دقیق و قانونی تعیین کننده نتیجه دعوا می باشد لذا در این مرحله می بایست در انتخاب وکیل و اخذ مشورت از وی نهایت دقت را داشته باشید گروه وکلای مهراد با داشتن وکلایی باتجربه که صدها پرونده در خصوص تجدیدنظرخواهی داشته و اطلاع کامل از نحوه و روند رسیدگی در این مرحله دارند این اطمینان را به شما می دهد که در صورت سپردن پیگیری دعوا به این گروه نتیجه مطلوب را به دست خواهید آورد.