مطالبه مهریه

فلسفه مهریه چیست؟

در معنای لغوی، مهریه که اسم قدیمی تر آن کابین می باشد به مالی گفته می‌شود که مرد در هنگام وقوع عقد نکاح اسلامی به زن خود می پردازد یا مکلف به پرداخت می شود. با بررسی آیین دین یهود نوعی پرداخت وجه شبیه مهریه زن وجود دارد که عندالمطالبه نمی‌باشد بلکه در زمانی که عقد نکاح زوجین با طلاق یا فوت شوهر از بین برود آن مال باید به زن پرداخت شود.

عنوان دیگری که برای مهریه در نظر گرفته شده است صداق میباشد صداق در واقع به معنای اماره و نشانه ای از صداقت مرد جهت وقوع عقد نکاح و التزام به زندگی مشترک می باشد ماهیت مهریه در ابتدا به عنوان هدیه و بخششی بوده است که از طرف مرد انجام میشده. در آموزه‌های دینی نیز این موضوع در نظر گرفته شده اما مقدار معینی برای آن تعیین نشده است و نوع مالی که برای پرداخت به عنوان مهریه نیز در نظر گرفته می شود محدود به موضوع خاصی نشده و هر چیزی که در عرف ارزش مالی داشته باشد می‌تواند به عنوان مهریه به زن تعلق بگیرد. در کتب فقهی و دینی بعضا مشاهده شده است که مهریه زنان آموزش قرآن به آنها و یا آموزش سواد به ایشان بوده است.

مهریه در کشور ایران

بر اساس عرفی که در کشور ایران معمول گردیده مهریه دختران مسلمان ایرانی بر مبنای سکه‌های طلا تعیین می‌شود که تعداد این سکه ها در برخی موارد برحسب تعداد ائمه ۱۴ معصوم و یا سوره های قرآن و یا سال تولد دختر یا حالات دیگر در نظر گرفته می‌شود اما بر اساس تحقیقی که در سال ۱۳۸۷ در خصوص مهریه در ایران صورت گرفته است بیش از ۱۲۰۰ نفر زن و مرد متاهل بین ۱۸ تا ۴۰ سال که در حدود ۱۲ استان کشور از ایشان تحقیق شده میانگین مهریه به اعلام زنان ۳۵۰ عدد سکه طلا و با اعلام مردان ۲۶۰ سکه طلا بوده است که این امر نشان دهنده رشد سریع میانگین مهریه در دهه ۸۰ میباشد که در عرض ۵ سال این میانگین از ۳۰۰ سکه به ۴۵۰ سکه رسیده است. البته بعضاً مهریه های نامتعارف نیز مشاهده شده از جمله ۱۲۴ هزار سکه طلا به نام تعداد پیامبران الهی و یا عضوی از اعضای زوج به عنوان مهریه.

تعداد زیادی از زندانیانی که جهت امور مالی در زندان به سر می‌برند به علت ناتوانی در پرداخت مهریه می باشد و از آنجایی که هر زندانی هزینه سنگینی برای دولت ایجاد می کند سیاست قانونگذار بر این شد که با تصویب قانون حمایت خانواده سال ۱۳۹۱ موضوع مهریه را به نحوی تدوین نماید که از فشار زیاد بر مردها کاسته و تعداد زندانیان نیز کم شود لذا بر اساس این قانون مهریه هایی که بالای ۱۱۰ سکه طلا باشند موجب زندان رفتن مردان نشده و با توافق طرفین و درخواست مرد قسط بندی برای کمتر از ۱۱۰ سکه نیز ممکن می باشد همچنین رای وحدت رویه در سال ۱۳۹۰ به شماره ۷۲۲ صادر گردید که پذیرش دادخواست اعسار به شکل دعوای تقابل را هم پذیرفته که به موجب آن فرآیند رسیدگی به دعوای اعسار از طرف مرد ها تسریع یافته و امکان صدور دستور بازداشت ایشان بسیار کاهش پیدا کرد البته قطعاً افرادی که حامی حقوق زنان می باشند از این موضوع خرسند نبوده و به دنبال راه حلی جهت تثبیت حقوق زنان می باشند.

مهریه در سایر کشورهای اسلامی

در کشور عربستان که قوانین آنها نیز بر اساس متون فقهی و کتب اسلامی میباشد عرف مهریه ۴ هزار دلار می‌باشد در کشور جمهوری آذربایجان نیز مهریه در حدود ۲ هزار منات این کشور می باشد در کشور هند نیز در میان اقوام مختلف ادیان این کشور حدود ۱۰۰ هزار تا یک میلیون و ۵۰۰ هزار روپیه به عنوان مهریه در نظر گرفته می‌شود در کشور ترکیه معمولاً مبلغی را به طور متوسط ۳۵ هزار لیر در نظر می گیرند و در برخی مناطق چین نیز در میان اقوام مختلف نرخ مهریه حدود ۱۰ هزار یوان تخمین زده شده است در کشور عمان نیز در حدود ۲ هزار ریال می‌باشد.

موضوع مطالبه مهریه در کشورهای غیر اسلامی

بسیار پیش می آید که زن و شوهرهای مسلمان در کشورهای غیر مسلمانی که مکانیزم ای تحت عنوان مهریه در رابطه زوجیت ندارند زندگی کرده و زن ها دعاوی در خصوص مطالبه مهریه مطرح می کنند برای مثال در سال ۲۰۱۷ آرای متفاوتی در خصوص موضوع مهریه از دادگاه های سوئد صادر گردید دیوان عالی کشور سوئد در نهایت اعلام کرد که تعهد به پرداخت مهریه در این کشور قابل اجرا نیست این رای در خصوص مطالبه ۶۹۰ سکه طلا توسط زن ایرانی از همسر خود صادر گردیده که دادگاه تجدید نظر به نفع او رای داده بود.

پرونده های مربوط به مهریه در دادگاههای آمریکا نیز به دفعات متعدد مطرح شده و آرای متفاوتی در این زمینه صادر گردیده که طی یک بررسی توسط یکی از حقوقدانان آمریکا موضوع مهریه با مکانیزم تقسیم اموال زوجین مقایسه گردیده و ایشان ابراز کردند که مهریه بحثی متفاوت از این امر بوده و باید توسط محاکم کشور آمریکا محترم شمرده شود.

مهریه در اسلام

بر اساس فلسفه اسلامیِ مهریه، تعیین مهریه به عنوان نوعی هدیه، پیشکش یا نحله بوده است که زوج جهت اثبات صداقت خود و در زمان ازدواج به صورت نقد به زوجه پرداخت می‌کرده است و موضوع مهریه متاسفانه طی گذشت سال ها در کشور ما از فلسفه اصلی خود فاصله گرفته و به نوعی دینی می باشد که با انعقاد عقد نکاح به عهده زوج قرار می گیرد بدون آنکه موجب جدی و واقعی برای ایجاد این دین وجود داشته باشد و علت این امر نیز فاصله گرفتن تعیین مهریه از فلسفه ابتدایی خود که دادن هدیه به زن بوده می باشد.

گروه وکلای مهراد به علت همکاری با وکلای با تجربه و کاردان و بهره گیری از دانش قضات بازنشسته امکان وصول مهریه به بهترین وجه ممکن و همچنین دفاع از دعاوی مطروحه در این زمینه را برای شما فراهم خواهد آورد.