در تقسیم بندی شرکت ها شرکت های سهامی به دو نوع شرکت سهامی خاص و شرکت سهامی عام تقسیم میشوند بر اساس ماده ۱ لایحه اصلاح قانون تجارت شرکت سهامی شرکتی است که سرمایه آن به سهام تقسیم شده و مسئولیت صاحبان سهام محدود به مبلغ اسمی سهام آن ها است. در واقع مطابق با این ماده سرمایه اولیه شرکت سهامی منقسم بر تعداد مشخصی سهم میشود که البته بر اساس لایحه مذکور ارزش اسمی هر سهم نمیتواند کمتر از 100ریال باشد، برای مثال شرکتی که یک میلیون ریال سرمایه اولیه دارد میتوان. سهام خود را به 100 سهم 10000 ریالی تقسیم نموده و به هر سهام دار بسته به میزان سرمایه وارده وی برگه سهام بدهد.
بر اساس ماده ۲ لایحه اصلاح قانون تجارت
شرکت سهامی شرکت بازرگانی محسوب میشود ولو این که موضوع عملیات آن امور بازرگانی نباشد.
پس مطابق با این ماده شرکت سهامی اعم از سهامی عام یا خاص با هر موضوعی که داشته باشد بازرگانی محسوب میشود.
بر اساس ماده ۴ لایحه اصلاح قانون تجارت شرکت سهامی به دو نوع تقسیم میشود:
نوع اول: شرکتهایی که مؤسسین آنها قسمتی از سرمایهٔ شرکت را از طریق فروش سهام به مردم تأمین میکنند. این گونه شرکتها شرکت سهامی عام نامیده میشوند.
نوع دوم: شرکتهایی که تمام سرمایهٔ آنها در موقع تأسیس منحصراً توسط مؤسسین تأمین گردیده است. این گونه شرکتها شرکت سهامی خاص نامیده میشوند.
تبصره: در شرکتهای سهامی عام عبارت «شرکت سهامی عام» و در شرکتهای سهام خاص عبارت «شرکت سهامی خاص» باید قبل از نام شرکت یا بعد از آن بدون فاصله با نام شرکت در کلیهٔ اوراق و اطلاعیهها و آگهیهای شرکت به طور روشن و خوانا قید شود.
بند دوم این ماده مد نظر ما میباشد که بر اساس آن تمام سرمایه شرکت توسط موسسین در هنگام تشکیل شرکت باید تامین گردد.
و بر اساس ماده 5 لایحه اصلاح قانون تجارت در هنگام تاسیس شرکت سهامی خاص، سرمایه این شرکت نباید از یک میلیون ریال کمتر باشد.
ارسال اظهارنامه جهت ثبت شرکت سهامی خاص
پس از طی مراحل مذکور باید اظهارنامه ای توسط موسسین تنظیم و به مرجع ثبت شرکت ها ارسال شود، اظهارنامه مذکور مطابق با ماده 7 لایحه اصلاح قانون تجارت باید حاوی مطالب زیر باشد:
ماده 7 اظهارنامه مذکور در مادهٔ ۶ باید با قید تاریخ به امضای کلیهٔ مؤسسین رسیده و موضوعات زیر مخصوصاً در آن ذکر شده باشد:
۱- نام شرکت.
۲- هویت کامل و اقامتگاه مؤسسین.
۳- موضوع شرکت.
۴- مبلغ سرمایهٔ شرکت و تعیین مقدار نقد و غیر نقد آن به تفکیک.
۵- تعداد سهام با نام و بینام و مبلغ اسمی آنها و در صورتی که سهام ممتاز نیز مورد نظر باشد تعیین تعداد و خصوصیات و امتیازات این گونه سهام.
۶- میزان تعهد هر یک از مؤسسین و مبلغی که پرداخت کردهاند با تعیین شماره حساب و نام بانکی که وجوه پرداختی در آن واریز شده است. در مورد آوردهٔ غیرنقد تعیین اوصاف و مشخصات و ارزش آن به نحوی که بتوان از کم و کیف آوردهٔ غیرنقد اطلاع حاصل نمود.
۷- مرکز اصلی شرکت.
۸- مدت شرکت.
همچنین بر اساس ماده 8 لایحه مذکور موسسین میبایست اساسنامه ای نیز تنظیم و جهت ارسال به مرجع ثبت شرکت ها آماده نمایند که طرح اولیه آن بر اساس ماده مذکور به شرح ذیل میباشد.
ماده ۸ طرح اساسنامه باید با قید تاریخ به امضای مؤسسین رسیده و مشتمل بر مطالب زیر باشد:
۱- نام شرکت و موضوع شرکت
۲- موضوع شرکت به طور صریح و منجز.
۳- مدت شرکت.
۴- مرکز اصلی شرکت و محل شعب آن اگر تأسیس شعبه مورد نظر باشد.
۵- مبلغ سرمایهٔ شرکت و تعیین مقدار نقد و غیرنقد آن به تفکیک.
۶- تعداد سهام بینام و با نام و مبلغ اسمی آنها و در صورتی که ایجاد سهام ممتاز مورد نظر باشد تعیین تعداد و خصوصیات و امتیازات این گونه سهام.
۷- تعیین مبلغ پرداختشدهٔ هر سهم و نحوهٔ مطالبهٔ بقیهٔ مبلغ اسمی هر سهم و مدتی که ظرف آن باید مطالبه شود که به هر حال از پنج سال متجاوز نخواهد بود.
۸- نحوهٔ انتقال سهام با نام.
۹- طریقهٔ تبدیل سهام با نام به سهام بینام و بالعکس.
۱۰- در صورت پیشبینی امکان صدور اوراق قرضه، ذکر شرایط و ترتیب آن.
۱۱- شرایط و ترتیب افزایش و کاهش سرمایهٔ شرکت.
۱۲- مواقع و ترتیب دعوت مجامع عمومی.
۱۳- مقررات راجع به حد نصاب لازم جهت تشکیل مجامع عمومی و ترتیب ادارهٔ آنها.
۱۴- طریقهٔ شور و اخذ رأی و اکثریت لازم برای معتبر بودن تصمیمات مجامع عمومی.
۱۵- تعداد مدیران و طرز انتخاب و مدت مأموریت آنها و نحوهٔ تعیین جانشین برای مدیرانی که فوت یا استعفا میکنند یا محجور یا معزول یا به جهات قانونی ممنوع میگردند.
۱۶- تعیین وظایف و حدود اختیارات مدیران.
۱۷- تعداد سهام تضمینی که مدیران باید به صندوق شرکت بسپارند.
۱۸- قید این که شرکت یک بازرس خواهد داشت یا بیشتر و نحوهٔ انتخاب و مدت مأموریت بازرس.
۱۹- تعیین آغاز و پایان سال مالی شرکت و موعد تنظیم ترازنامه و حساب سود و زیان و تسلیم آن به بازرسان و به مجمع عمومی سالانه.
۲۰- نحوهٔ انحلال اختیاری شرکت و ترتیب تصفیهٔ امور آن.
۲۱- نحوهٔ تغییر اساسنامه
انتخاب مدیران شرکت سهامی خاص
بعد از این اقدامات نوبت به انتخاب مدیران توسط مجمع عمومی موسس میرسد که بر اساس ماده ۱۷ لایحه اصلاح قانون تجارت مجمع عمومی مؤسس با رعایت مقررات این قانون تشکیل میشود و پس از رسیدگی و احراز پذیرهنویسی کلیهٔ سهام شرکت و تأدیه مبالغ لازم و شور دربارهٔ اساسنامهٔ شرکت و تصویب آن اولین مدیران و بازرس یا بازرسان شرکت را انتخاب میکند. مدیران و بازرسان شرکت باید کتباً قبول سمت نمایند؛ قبول سمت به خودی خود دلیل بر این است که مدیر و بازرس با علم به تکالیف و مسئولیتهای سمت خود عهدهدار آن گردیدهاند. از این تاریخ شرکت تشکیل شده محسوب میشود.
تبصره: هر گونه دعوت و اطلاعیه برای صاحبان سهام تا تشکیل مجمع عمومی سالانه باید در دو روزنامهٔ کثیرالانتشار منتشر شود. یکی از این دو روزنامه به وسیلهٔ مجمع عمومی مؤسس و روزنامهٔ دیگر از طرف وزارت اطلاعات و جهانگردی تعیین میشود.
با طی مراحل مذکور و ارسال اوراق به اداره ثبت و بررسی توسط کارشناسان مربوطه،در صورت پذیرفته شدن نام انتخابی و عدم اشکال در صورتجلسات و اظهارنامه و اساسنامه ثبت شرکت مذکور مورد تایید قرار گرفته و آگهی پذیرش و پس از آن آگهی تاسیس صادر میگردد.
نظر به اینکه ثبت شرکت سهامی خاص با توجه به لزوم تنظیم صورتجلسات و اساسنامه امری تخصصی و نیازمند تجربه کافی در زمینه امور ثبتی میباشد با سپردن این کار به وکلای متخصص گروه وکلای مهراد که سال های سال در زمینه ثبت شرکت ها دارای فعالیت و تجربه میباشند در کوتاه ترین فرصت ممکن و با حداقل هزینه به هدف خود خواهید رسید.