نحوه اجرا گذاشتن چک های جدید
این روزها بین مردم و در بازار صحبتهایی در خصوص چگونگی کار با دسته چک های جدید و همچنین صدور چک و نحوه وصول آن ها مطرح می باشد. از آنجایی که شکل ظاهری چک ها تغییر پیدا کرده و همین طور نحوه صدور دسته چک نیز سخت تر از قبل شده است بسیاری از مردم فکر می کنند قانون صدور چک به کلی تغییر پیدا کرده در صورتی که این چنین نیست و قانونگذار تنها اقدام به اصلاح قانون صدور چک در تاریخ ۱۳۹۷ نموده است و اصل قانون همان قانون چک مصوب ۱۳۵۵ میباشد.
.
تغییر اساسی در قانون چک
از مهمترین تغییراتی که در این قانون اعمال گردیده می توان به ماده ۴ آن اشاره کرد که ثبت عدم پرداخت چک در سیستم یکپارچه را در نظر دارد.
اجرا گذاشتن چک..
برابر با ماده ۴ قانون مذکور
هرگاه وجه چک به علتی از علل مندرج در ماده ۳ پرداخت نگردد بانک مکلف است بنابر درخواست دارنده چک فوراً غیر قابل پرداخت بودن آن را در سامانه یکپارچه بانک مرکزی ثبت نماید و با دریافت کد رهگیری و درج آن در گواهینامه ای که مشخصات چک و هویت و نشانی کامل صادرکننده در آن ذکر شده باشد علت یا علل عدم پرداخت را صریحاً قید و آن را امضا و مهر و به متقاضی تسلیم نماید.
به گواهینامه فاقد کد رهگیری و فاقد مهر شخص حقوقی در مراجع قضایی و ثبتی ترتیب اثر داده نمیشود. در برگ مزبور باید مطابقت یا عدم مطابقت امضای صادرکننده با نمونه امضای موجود در بانک در حدود عرف بانکداری از طرف بانک گواهی شود بانک مکلف است به منظور اطلاع صادرکننده چک فوراً نسخه دوم این برگ را به آخرین نشانی صاحب حساب که در بانک موجود است ارسال دارد در برگ مزبور باید نام و نام خانوادگی و نشانی کامل دارنده چک نیز قید گردد.
همانطور که در ابتدای ماده مشاهده می فرمایید در صورتی که حساب بسته باشد و یا به علت قلم خوردگی چک قابل پرداخت نباشد و یا عدم مطابقت امضا وجود داشته باشد دارنده چک می تواند از بانک درخواست کند که این موضوع را در سامانه یکپارچه بانک مرکزی ثبت کنند و پس از آن اقدام به دریافت گواهی عدم پرداخت و کد رهگیری نماید اما سوالی که مطرح میشود این است که پس از این اقدام که رابطه دارنده چک با بانک تمام میشود برای وصول وجه چک چه اقدامی میتوان انجام داد؟
اجرا گذاشتن چک.
سه راه حل برای این اقدام وجود دارد
1- دادخواست حقوقی مطالبه وجه چک.
2- وصول وجه چک از طریق اجرای ثبت.
3- شکایت کیفری به جرم صدور چک بلامحل.
اما راهکار دیگری که قانونگذار در اصلاح قانون صدور چک پیشبینی نموده است این می باشد که شخصی که دارنده چک است و به بانک مراجعه و گواهی عدم پرداخت دریافت نموده اگر بتواند از بانک کد رهگیری چک را دریافت و مهر و امضای شعبه را نیز ذیل کد رهگیری بگیرد می تواند مستقیماً دادخواست صدور اجراییه برای چک مطرح کند.
دادخواست صدور اجراییه برای چک
همانطور که اشاره کردیم بر اساس تدبیری که قانونگذار در قانون اصلاح قانون صدور چک انجام داده روند رسیدگی در شعب بدوی دادگاه برای موضوع مطالبه وجه چک حذف شده و دارنده چک مستقیم می تواند دادخواست صدور اجراییه مطرح نماید در واقع روند رسیدگی به این شکل بود که پس از طرح دادخواست مطالبه وجه چک پرونده به شعبه بدوی دادگاه ارجاع میشد و شعبه ترتیبی را برای برگزاری جلسه رسیدگی می داد در جلسه رسیدگی نیز صادر کننده چک در مقام دفاع معمولاً ادعا می کرد که چک را صادر نکرده و یا امضای روی چک امضای او نیست و یا اینکه چک مفقود و یا سرقت شده است در مقابل تقاضای کارشناسی می نمود و تا پرونده به کارشناسی ارجاع و نظر کارشناسی وصول می گردید و نهایتاً پرونده منتهی به صدور رای قطعی می شد ممکن بود چندین ماه و حتی یک یا دو سال این روند طول بکشد. اما در حال حاضر بدون اینکه نیازی به رسیدگی در شعبه دادگاه باشد پرونده مستقیماً به واحد اجرای احکام ارسال میشود و دارنده میتواند تقاضای استعلام جهت شناسایی و توقیف اموال صادر کننده را بنماید از جمله استعلام از پلیس راهور ناجا جهت اینکه مشخص شود صادر کننده چک وسیله نقلیه به نام خود دارد یا خیر و همچنین استعلام از سازمان ثبت اسناد و املاک جهت شناسایی اموال غیر منقول صادر کننده چک و همچنین استعلام از بانک مرکزی جهت توقیف اموال موجود در حسابهای بانکی صادر کننده چک. در صورتی که مالی از صادرکننده شناسایی نشود دارنده چک می تواند تقاضای صدور برگ جلب بنماید و اقدام به جلب صادر کننده چک بلامحل کند.
با توجه به تدبیر قانونگذار در خصوص چک برگشتی و چک بلامحل خوشبختانه تغییرات مثبتی در خصوص این دعاویی ملاحظه می گردد و ثبات نسبی نیز در بازار ایجاد شده است.
برای طرح دادخواست و یا شکایت در خصوص صدور چک بلامحل می توانید با وکلای متخصص گروه وکلای مهراد مشورت نموده و ترجیحاً پیگیری کار خود را به وکیل دادگستری متخصص در این زمینه بسپارید.